Bolivia deel 1: Samenwerken

Ik ben deze weken in Brazilië en Bolivia om het natuurgebied Cerrado-Pantanal te leren kennen en de bedreigingen en mogelijke oplossingen te verkennen. Dat doe ik deels in het veld, zoals in de vorige blogs beschreven, maar een ander belangrijk deel van mijn werk gebeurt aan de vergadertafel. Dat klinkt misschien saai, maar kan erg boeiend zijn!

De Cerrado-Pantanal ligt in drie landen: ongeveer 60% in Brazilië, 20% in Bolivia en 20% in Paraguay. Maar water, dieren en planten houden zich natuurlijk niet aan landsgrenzen. Het is dus zaak om samen te werken. Dat is niet altijd eenvoudig. Mijn Braziliaanse collega’s spreken bijvoorbeeld Portugees; die uit Paraguay en Bolivia Spaans. Ook de culturen verschillen: het linkse Bolivia van Evo Morales vraagt om een andere strategie dan de liberale overheid van Brazilië. Wetten en regels zijn eveneens verschillend, waardoor je bijvoorbeeld in het ene Nationale Park meer mag dan in het andere.

Twee dagen lang vergader ik met de coördinatoren uit de drie landen. Het doel is een samenwerkingsplan te maken voor komend jaar. Samenwerken kan zeer efficiënt zijn: een geslaagde Boliviaanse onderwijscampagne met schoolkinderen kan ook in de andere landen gebruikt worden; een mooie Braziliaanse voorlichtingsfilm eveneens. Het uitwisselen van kennis en ervaringen is een belangrijk deel van de samenwerking.
Anderzijds is het de kunst de verschillen te erkennen. De problemen zijn niet overal hetzelfde en oplossingen die werken in het ene land, werken niet altijd één-op-één in het andere. Het concept van de Braziliaanse biologische boer als natuurbeheerder waar ik vorige week op bezoek was (zie blog 1), blijkt bijvoorbeeld niet toepasbaar in de buurlanden: er is daar (nog) geen vraag naar biologisch vlees. Dus werken we in Bolivia en Paraguay met andere normen – minder schadelijk voor de natuur dan de gangbare landbouw, maar niet zo streng als een ecologisch keurmerk vereist.

Ik merk dat het erg goed is uitgebreid samen om de tafel te zitten. In twee dagen leren we elkaar en elkaars werk kennen. We ontdekken veel onderdelen waar samenwerken nuttig zal zijn. En de timing is natuurlijk perfect: de liefde voor de natuur bindt ons, maar in de vergaderpauzes samen een WK-voetbalwedstrijd kijken, verbroedert zeker ook!

Morgen gaan we op pad om de Boliviaanse zijde van de Pantanal te verkennen: als ik terug ben, horen jullie mee hierover!